TAKOTSUBO
Mannen en vrouwen komen van verschillende planeten stellen sommigen. Voor hart- en vaatziektes is dat zeker te stellen. Bij hart- en vaatziektes wordt er vooral vanuit gegaan, dat er een obstructie is ergens in de kransslagaders, wat leidt tot klachten van pijn op de borst door zuurstof tekort in het achterliggende weefsel. De ontwikkeling van stents en bypasschirurgie heeft geleid tot een enorme vooruitgang bij dergelijk obstructief kransslagaderlijden.
Oorzaken van hart- en vaatziektes
Maar obstructief coronairlijden is slechts een deel van de oorzaken van zuurstof tekort. Ook vaatkrampen of diffusere afwijkingen in de kleinere vaatjes van het hart kunnen een rol spelen. En de laatste twee oorzaken komen juist veel voor bij vrouwen op middelbare leeftijd. Mannen hebben ten opzichte van vrouwen drie tot vier keer zo vaak (slechts) focale obstructies die zich goed lenen voor interventies als dotteren of bypasschirurgie.
Verschillen in klachten
Met het verschil in oorzaken van zuurstoftekort van het hart komen ook verschillen in klachtpresentatie. Daar waar een obstructie vaak langzaam progressief is en typisch uitlokkende factoren kent, zoals bij een bepaalde inspanning is dat bij vaatkrampen of diffuse vaatafwijkingen niet het geval. Klachten wisselen in de tijd en kunnen zowel bij inspanning als na inspanning of zelfs in rust voorkomen. Het kan de ene week erger zijn dan de andere week. De invloed van stress en emoties lijkt ook groter te zijn.
Hartinfarct
Bij het hartinfarct is er bij mannen typisch een stolsel op een obstructie aanwezig, waardoor het vat plotseling volledig wordt afgesloten. Bij vrouwen is er in een kwart van de gevallen helemaal geen zichtbare afwijking aan de kransslagaders maar wordt deze veroorzaakt door een kramp of een splijten van de kransslagaderwand. Soms en typisch bij vrouwen ontstaat er dan een verwijding van het hart, meestal naar aanleiding van een plotselinge heftige stressreactie. De adrenaline uitstoot bij een dergelijke stressreactie tast waarschijnlijk het kleine vaatbed aan in het hart, waardoor het hart niet meer kan samenknijpen en opbolt. Dit wordt wel het gebroken hart syndroom, broken heart syndrom of takotsubo hartinfarct genoemd.
Risicofactoren
Risicofactoren op de jongere leeftijd voor hart- en vaatziektes zijn zwangerschapsproblemen als de zwangerschapsvergiftiging, een erfelijke belasting voor hart- en vaatziektes, migraine, reumatische aandoeningen en schildklierproblemen. Op oudere leeftijd (>65 jaar) zijn dat de traditionele risicofactoren als hoge bloeddruk en roken en die lijken dan een nog grotere impact te hebben dan bij mannen.
Belangrijk zijn leefstijlaanpassingen zoals stoppen met roken, gewichtsreductie en stressreductie. Maar het nut van langdurig gebruik van cholesterolverlagende middelen is (nog) niet aangetoond bij vaatkrampen, een takotsubo of bij vaatwandsplijtingen.
0 reacties